Roboty zamienne przy realizacji zamówień publicznych

Konieczność wprowadzenia robót zamiennych może wynikać z przyczyn technologicznych, np. może być związana z wycofaniem z produkcji określonego materiału, co wpłynie na zakres robót koniecznych do wykonania. W takim przypadku, przy zachowaniu rygorów wynikających z Prawa zamówień publicznych, wykonawca może użyć materiału o parametrach równoważnych, odpowiednio korygując zakres robót. W doktrynie wyrażony został pogląd, iż powyższe ograniczenie z art. 140 ustawy Prawo zamówień publicznych nie stoi na przeszkodzie dokonaniu niewielkich modyfikacji świadczenia wykonawcy w ramach ogólnie zakreślonego przedmiotu zamówienia, zwiększającym użyteczność tego świadczenia (np. użycie materiałów tej samej jakości, użycie urządzeń o większej wydajności bez pogorszenia innych parametrów eksploatacyjnych ). Jak wygrać przetarg? Czytaj poradnik przedsiębiorcy >>

Zasadą Prawa zamówień publicznych, wynikającą z treści art. 144 ust. 1 ustawy Pzp, jest niezmienność zawartych umów. Zgodnie ze wskazaną zasadą, treść umowy musi odpowiadać treści oferty. Ustawa Prawo zamówień publicznych stanowi, iż zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że Zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. Mając na uwadze, iż wprowadzenie robót zamiennych polega na zastosowaniu rozwiązania odmiennego od określonego w opisie przedmiotu zamówienia, wynikającego ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub z treści oferty Wykonawcy, należy stwierdzić, iż wprowadzenie robót zamiennych będzie wymagało zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego.

Wobec powyższego wprowadzenie robót zamiennych jest możliwe zawsze w przypadku, gdy zostały przewidziane w umowie o wykonanie zamówienia podstawowego. W przeciwnym razie możliwe będzie zlecenie robót zamiennych jedynie w sytuacji, gdy ich zakres nie będzie wymagał istotnej zmiany w treści zawartej umowy podstawowej.

Zmiana umowy ma charakter nieistotny, jeżeli wiedza o jej wprowadzeniu na etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie wpłynęłaby na krąg podmiotów ubiegających się o udzielenie zamówienia lub na wynik postępowania (por. wyrok ETS C-454 Pressetext Nachrichtenagentur z dnia 19 czerwca 2008 roku, LexPolonica 1917553). Niewątpliwe wprowadzenie robót zamiennych, co stanowi ingerencję w treść przedmiotu zamówienia, może powodować zmianę potencjalnego kręgu podmiotów ubiegających się o udzielenie zamówienia lub może mieć wpływ na treść złożonych przez nich ofert. Gdyby potencjalni wykonawcy wiedzieli na etapie prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia, że zamawiający przewiduje zlecenie robót zamiennych (np. poprzez zmianę materiału do wykonania części zamówienia), to złożyliby oferty o innej treści (np. inaczej skalkulowaliby cenę). Przetargi na roboty budowlane. Znajdź zlecenie dla Twojej firmy >>

Przewidując możliwość wprowadzenia robót zamiennych podczas wykonywania zamówienia należy wskazać możliwość zaistnienia takiej zmiany (np. "Zamawiający przewiduje możliwość wystąpienia robót zamiennych") oraz warunki, na jakich zmiany te mogą zostać wprowadzone (np. "z przyczyn o charakterze technologicznym, jeżeli wprowadzenie robót zamiennych jest konieczne do prawidłowego wykonania umowy oraz nie powoduje rozszerzenia przedmiotu zamówienia w stosunku do przedmiotu określonego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz wynikającego z treści oferty").