Czy można rozwiązać umowę o zamówienie publiczne ?

Czy zakaz rozwiązania umowy wynika z art. 144 ust. 1 Prawa zamówień publicznych?

Ustawodawca w art. 144 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych zakazał istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. W literaturze przedmiotu pewne kontrowersje wywołuje kwestia, czy ze wspomnianego przepisu wynika zakaz rozwiązania umowy. Kontrowersje sprowadzają się do uznania, iż skoro zakazane są swobodne zmiany istotnych postanowień zawartej umowy o zamówienie publiczne, to tym bardziej nie jest dopuszczalne jej rozwiązanie za porozumieniem stron.

Moim zdaniem ze względu na cel, dla którego ustalono obecne brzmienie art. 144 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, wskazany przepis nie obejmuje swoim zakresem obowiązywania czynności rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Zakaz rozwiązania umowy zawartej na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych powinien bowiem wynikać wprost z jej przepisów.

Ponieważ takiego przepisu nie ma w ustawie Prawo zamówień publicznych należy na zasadach wynikających z art. 14 tej ustawy, oprzeć się na przepisach zawartych w Kodeksie Cywilnym.

W konsekwencji czynność rozwiązania umowy na podstawie zgodnych oświadczeń woli jej stron, powinna być rozpatrywana na gruncie art. 3531 kodeksu cywilnego, zakładającego zasadę swobody umów, stosowanego na podstawie art. 139 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż na gruncie obowiązujących regulacji dopuszczalne jest rozwiązanie umowy w sprawie zamówienia publicznego za porozumieniem stron w każdym czasie.

Czynność rozwiązania umowy pociąga za sobą konieczność rozliczenia wykonanych już prac przez wykonawcę oraz rozstrzygnięcia kwestii ewentualnego naliczenia kar umownych. Porozumienie powinno określać przede wszystkim termin rozwiązania umowy. W praktyce spotyka się porozumienia rozwiązujące umowę, które nie wskazują terminu zakończenia istniejącego stosunku prawnego, a jedynie wprowadzają zmiany w treści umowy w zakresie terminu wykonania przedmiotu zamówienia. Taka technika rozwiązywania umowy za porozumieniem stron nie jest prawidłowa, gdyż o ile strony osiągają ten sam cel (wygaśnięcie umowy z określoną datą), o tyle sam sposób jej zakończenia może zostać uznany za naruszający art. 144 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, gdyż w istocie strony dokonują istotnej zmiany umowy.