Obowiązkowa i fakultatywna zmiana ceny realizacji zamówienia

W obowiązującym stanie prawnym ważne jest, aby zapisy wzoru umowy o wykonanie zamówienia publicznego zawierały postanowienia określające zasady ustalania zmiany wynagrodzenia (co ważne - zasady mogą, a wręcz powinny, określać również sytuacje skutkujące obniżeniem wynagrodzenia należnego wykonawcy zamówienia).

Ustawa Prawo zamówień publicznych obliguje zamawiających do określenia w umowie zawartej na okres dłuższy niż 12 miesięcy postanowień dotyczących zasad wprowadzania odpowiednich zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany[1]:

stawki podatku od towarów i usług,
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu lub wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne,
zasad gromadzenia i wysokości wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych

Ogłoszenia z kategorii Przetargi

Zobacz wszystkie ogłoszenia Przetargi (18469)

jeżeli zmiany te będą miały wpływ na koszty wykonania zamówienia przez wykonawcę.

Z powyższego wynika, że waloryzacja obligatoryjna ma miejsce wtedy, gdy przywołane wyżej zmiany mają wpływ na koszty wykonywania zamówienia przez wykonawcę oraz następuje w stopniu „odpowiednim", – czyli nie mniejszym i nie większym, niż faktyczny wpływ zmian na wspomniane koszty realizacji.

W obowiązującym stanie prawnym ważne jest, aby zapisy wzoru umowy o wykonanie zamówienia publicznego zawierały postanowienia określające zasady ustalania zmiany wynagrodzenia (co ważne – zasady mogą, a wręcz powinny, określać również sytuacje skutkujące obniżeniem wynagrodzenia należnego wykonawcy zamówienia).

W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej[2] prezentowany jest pogląd zgodnie, z którym:

ryzyko zmiany kosztów w wymienionych w ustawie Prawo zamówień publicznych sytuacjach ponosi w całości zamawiający. Nie jest dopuszczalne, aby dzielić wzrost kosztów między strony umowy, czyli np. przewidywać, że wynagrodzenie wzrośnie tylko o połowę wzrostu kosztów wynikającego ze zmian przepisów. Nie można także uzależniać wejścia w życie klauzuli waloryzacyjnej od przekroczenia jakiegoś progu – na przykład tylko wtedy, gdy wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wzrośnie o więcej niż 5%,
zmiana wynagrodzenia w wyniku zmian opisanych w przepisach nie może być przedmiotem negocjacji między stronami. W tym zakresie warunki umowy powinny przewidywać konkretne i jednoznaczne mechanizmy gwarantujące automatyzm, polegający na wprowadzeniu takich zmian, jakie wynikają ze zmian przepisów.
zmiany wynagrodzenia za wykonanie umowy powinny być adekwatne do wzrostu kosztów wynikających ze zmian wskaźników wymienionych w ustawie. Konieczna jest zatem każdorazowo analiza wpływu zmian na koszty wykonawcy, a zmiana wynagrodzenia umownego „nie powinna być ani niższa, ani wyższa niż to wynika ze zmiany przepisów prawa".

Fakultatywne zasady zmiany wynagrodzenia wykonawcy

Ustawa Prawo zamówień publicznych nie ogranicza możliwości wprowadzenia zasad zmiany wynagrodzenia wykonawcy do umów, których okres obowiązywania jest krótszy niż 12 miesięcy. Decyzja o zmianie wynagrodzenia może być podejmowana np. w przypadku, gdy określony w umowie wskaźnik zmiany kursu wskazanej waluty do PLN przekroczy określony próg. Tego rodzaju rozwiązanie pozwala na przejmowanie przez zamawiającego części ryzyka związanego np. z niepewnością gospodarczą wywołaną stanem epidemii COVID-19.

Wprowadzając do umowy o wykonanie zamówienia publicznego zapisy określające sytuacje, które umożliwiają waloryzację wynagrodzenia należnego wykonawcy zamawiający zmniejsza ryzyka biznesowe po stronie wykonawcy, który wówczas może zaoferować korzystniejsze ceny realizacji zamówienia, gdyż nie musi dokonywać estymacji kosztów realizacji zamówienia.

W konsekwencji zamawiający przez cały okres realizacji zamówienia płaci rynkowe ceny za realizację przedmiotu umowy – wykonawcy nie muszą asekurować się podnoszeniem cen w celu pokrycia np. kosztów wynikających z przewidywanej inflacji, czy zmiany kursu walut.

Autor: Marek Okniński

[1] Patrz: art. 142 ust. 5 Prawa zamówień publicznych

[2] Przykładowo w wyroku z 9 marca 2015 r. (sygn.. akt: KIO 346/15 oraz 413/15)

Możliwość zmiany umowy po terminie jej obowiązywania

zamówienia publiczne

Marek Okniński

Zamawiający może zmienić umowę o zamówienie publiczne po upływie terminu na wykonanie przedmiotu umowy, pod warunkiem, że zmiana ta będzie zgodna z treścią art. 144 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych[1].
Nadzór autorski należy przewidzieć w umowie na opracowanie dokumentacji projektowej

projekt

Marek Okniński

Brak uregulowania przez Zamawiającego kwestii nadzoru autorskiego i wynagrodzenia za jego pełnienie na rzecz projektanta w umowie w przypadku udzielania zamówienia publicznego na prace projektowe nie uprawnia Zamawiającego do udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki na rzecz projektanta za pełnienie tego nadzoru.
Zmiana przepisów umożliwia zmianę wynagrodzenia wykonawcy

zmiana umowy

Marek Okniński

Brak możliwości przewidzenia okoliczności rodzącej konieczność zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego zasadniczo ocenia się jako nikłe prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia o charakterze niezależnym od zamawiającego.