Partnerzy serwisu:
System zamówień publicznych opisuje ustawa Prawo zamówień publicznych[1]. Określa ona szczegółowe procedury, według których zamawiający mogą kupować towary i usługi.

Prawo zamówień publicznych wymaga, aby zamówienia były udzielane wyłącznie wykonawcom wybranym zgodnie z przepisami ustawy PZP. Wskazana ustawa określa kilka podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych, których przestrzeganie stanowi obowiązek zarówno zamawiających, jak i wykonawców ubiegających się o uzyskanie zamówienia publicznego. W szczególności warto zwracać uwagę na takie zasady, jak:

- Zasada równego traktowania wykonawców (określona w art. 16 ustawy PZP). Obliguje ona zamawiającego do przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób:

  1. zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców
  2. przejrzysty
  3. proporcjonalny.
     

Złamaniem tej zasady będzie przykładowo umieszczenie wśród wymagań związanych z przedmiotem zamówienia takich, które będą świadczyć o preferowaniu przez zamawiającego konkretnych kandydatów lub ich produktów.

- Zasada uczciwej konkurencji - Konkurencja między przedsiębiorcami musi przebiegać w sposób zgodny z przepisami, w tym ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z prawem zamówień publicznych, zamawiający odrzuca ofertę m.in. w przypadku, gdy jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jak również wówczas, gdy oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawca nie jest w stanie złożyć przekonujących wyjaśnień.

- Zasada legalizmu - Prawo zamówień publicznych wymaga, aby zamówienia udzielane były wyłącznie wykonawcom wybranym zgodnie z przepisami ustawy. W ujęciu praktycznym wskazana zasada stanowi między innymi podstawę wnoszenia środków ochrony prawnej przewidzianych w PZP.

- Zasada jawności postępowania o zamówienie publiczne (wyrażona w art. 18 PZP). W praktyce zasada ta oznacza, że każdy zainteresowany ma zapewniony wgląd do informacji objętych zasadą jawności.  Postępowanie o udzielenie zamówienia co do zasady jest jawne. Ograniczeniem zasady jawności jest nieudostępnianie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wykonawca odpowiednio wcześniej zastrzegł, iż informacje te nie mogą być ujawniane. Nie mogą to być jednak wszystkie informacje - adres, nazwa wykonawcy oraz cena oferty nie mogą być objęte tajemnicą przedsiębiorstwa w przypadku zamówień publicznych.

- Zasada efektywności ekonomicznej (zawarta w art. 17 ustawy PZP). Zasada ta wymaga wyboru oferty najkorzystniejszej ekonomicznie,  którą należy rozumieć, jako ofertę uwzględniającą efektywność kosztową, aspekty jakościowe, środowiskowe lub społeczne związane z przedmiotem zamówienia. W praktyce może stanowić dla zamawiającego podstawę do wyboru dobrych jakościowo produktów, technologii, materiałów.

Autor: Marek Okniński

[1] Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.),