Partnerzy serwisu:
Gwałtownie i nieprzewidywalnie rosnące ceny materiałów oraz robót budowlanych, będące efektem wojny w Ukrainie, pozwalają na zmianę umowy o wykonanie zamówienia publicznego - takie rozwiązanie rekomenduje Prokuratoria Generalna.

Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej ma między innymi uprawnienia do przygotowywania rekomendacji, co do postanowień wzorów umów o wykonanie zamówienia publicznego. Korzystając z tych uprawnień Prokuratoria Generalna RP opublikowała[1] takie rekomendacje, dotyczące zmiany umów przetargowych z uwagi na nadzwyczajny wzrost cen (waloryzację wynagrodzeń).

Zdaniem Prokuratorii Generalnej RP gwałtowne, zdecydowanie przewyższające dotychczasowe trendy rynkowe i nieprzewidywalne zmiany cen materiałów oraz robót budowlanych obserwowane obecnie w Polsce w wyniku wojny w Ukrainie, pozwalają na dokonanie zmiany umowy na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.).

Zmiana umowy o wykonanie zamówienia publicznego – kiedy jest możliwa?

Zmiana umowy może przybrać formę zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy, wprowadzenia do umowy klauzuli waloryzacyjnej (określającej limit waloryzacji), lub zmiany dotychczasowej klauzuli, np. przez podwyższenie wcześniej przyjętego limitu waloryzacji. Zmiana wynagrodzenia jest możliwa również wtedy, gdy zamawiający przewidział klauzulę waloryzacyjną i jest ona niewystarczająca do zniwelowania niemożliwych do przewidzenia skutków spowodowanych zmianą okoliczności realizacji umowy.

Brak waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy - czym to grozi?

Prokuratoria Generalna w wydanej rekomendacji zwraca uwagę, że – zarówno na gruncie Prawa zamówień publicznych, hołdującego zasadzie niezmienności umów, jak i na gruncie Kodeksu cywilnego, który traktuje zmianę wynagrodzenia ryczałtowego wykonawcy, jako sytuację nadzwyczajną – sama możliwość waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy nie budzi wątpliwości. Kluczowe jest sprawdzenie, czy zaistniały przesłanki waloryzacji oraz uchwycenie właściwego (uzasadnionego w konkretnych okolicznościach) jej zakresu.

W tym miejscu warto podkreślić w ślad za stanowiskiem Prokuratorii Generalnej, że niedokonanie waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy może nie tylko poważnie zachwiać równowagą ekonomiczną stron na niekorzyść wykonawcy, ale częstokroć może też prowadzić do negatywnych konsekwencji dla zamawiającego, tj. do skutków mniej korzystnych niż stosowna zmiana umowy.

Autor: Marek Okniński

[1] https://www.gov.pl/web/prokuratoria