Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego - czy można ograniczyć zakres przedmiotu umowy do części wykonanej przez wykonawcę?

Rozwiązaniem, które funkcjonuje obok przepisów Pzp i pozwala na zmianę umowy w sprawie zamówienia publicznego, w tym przede wszystkim o charakterze waloryzacyjnym, jest ustawa z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. z 2022 r. poz. 2185), a w szczególności art. 48 tej ustawy.

Zgodnie z nim, w związku z istotną zmianą cen materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia publicznego, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, dopuszczalna jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego, zawartej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i będącej w toku w tym dniu, bez przeprowadzania nowego postępowania o udzielenie zamówienia.

Zmiana umowy może polegać m.in. na:

* zmianie postanowień umowy dotyczących jej wykonania, w szczególności dotyczących:

- zakresu świadczenia wykonawcy, z czym może wiązać się odpowiadająca jej zmiana wynagrodzenia wykonawcy lub sposobu rozliczenia tego wynagrodzenia,

- terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowego zawieszenia wykonywania umowy lub jej części,

- sposobu wykonywania umowy,

(o ile wzrost wynagrodzenia wykonawcy spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekroczy 50% wartości pierwotnej umowy).

Podstawa prawna wskazana w art. 48 ustawy o zniesieniu barier, jest autonomiczną, niezależną od zmian umów wskazanych w art. 454 i 455 ustawy Pzp, przesłanką dokonywania zmian w umowach.

A zatem zamawiający ma prawo oprzeć się na tych przepisach dokonując zmiany umowy, bez konieczności sięgania do przepisów Pzp.

Co jednak istotne zamawiający musi wymagać od wykonawcy wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zmianą cen na rynku a zmianą kosztów realizacji danej umowy czy samą zmianą umowy. A także wykazać, że istotnie nadzwyczajny wzrost cen spowodował niemożność kontynuowania zawartej umowy i grozi wykonawcy rażącą stratą.

Wykonawca musi także wykazać, że zobowiązania podwykonawców zostały również zrealizowane.

Zgodnie z art. 48 ust. 4 ustawy o zniesieniu barier w przypadku dokonania zmiany umowy w zakresie przedmiotu, terminu czy sposobu wykonywania umowy, jeżeli zmiana ta obejmuje część zamówienia publicznego powierzoną do wykonania podwykonawcy, wykonawca i podwykonawca uzgadniają odpowiednią zmianę łączącej ich umowy o podwykonawstwo, w sposób zapewniający, że warunki wykonania tej umowy przez podwykonawcę nie będą mniej korzystne dla podwykonawcy niż warunki wykonania umowy w sprawie zamówienia publicznego zmienionej zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 4 ustawy o zniesieniu barier.

Podstawa prawna

Art. 48 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. poz. 2185).