Partnerzy serwisu:
Wartość zamówienia na zakup samochodu strażackiego została oszacowana poniżej progów unijnych, po otwarciu ofert kwoty są powyżej progów. Co mamy dalej robić?

Odpowiedź

Jeśli wszystkie oferty bądź zdecydowana ich większość przekracza próg unijny, zamawiający powinien zweryfikować, czy realnie i zgodnie z uwarunkowaniami rynku oszacował zamówienie. Istnieje bowiem ryzyko zarzutu niewłaściwego oszacowania przedmiotu zakupu.

Wyjaśnienie

Zamawiający szacuje zamówienie zgodnie z regulacjami Prawa zamówień publicznych. I tak zgodnie z art. 28 ustawy Pzp podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy bez podatku od towarów i usług, ustalone z należytą

starannością. Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy Pzp zamawiający nie może, w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy, zaniżać wartości zamówienia lub konkursu, lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia. Zgodnie zaś z ust. 2 tego przepisu zamawiający nie może dzielić zamówienia na odrębne zamówienia, jeżeli prowadzi to do niestosowania przepisów ustawy, chyba że jest to uzasadnione obiektywnymi przyczynami.  

Warto też w kontekście opisanego stanu faktycznego pamiętać o regulacji art. 36 ustawy Pzp. Zgodnie z jego zapisami ustalenia wartości zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi, oraz nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są roboty budowlane, z tym że w przypadku zamówień udzielanych w częściach powyższe terminy odnoszą się do wszczęcia pierwszego z postępowań. Jeżeli po ustaleniu wartości zamówienia nastąpiła zmiana okoliczności mających wpływ na dokonane ustalenie, zamawiający przed wszczęciem postępowania dokonuje zmiany wartości zamówienia.

Co do zasady zamawiający, który oszacował zamówienie z należytą starannością i zgodnie z regulacjami ustawy Pzp, nie musi dokonywać zmiany tej wartości, jeśli otrzyma np. jedną czy dwie oferty nieznacznie przekraczające kwotę szacunków. Jednak jego wątpliwości powinna wzbudzić sytuacja, gdy każda z ofert (bądź większość z nich) opiewa na wyższą wartość.

Należy zatem w tym przypadku dokonać analizy i sprawdzić, czy przypadkiem warunki rynkowe nie zmieniły się na tyle, że wpłynęły na wartość szacunkową zamówienia, przekładając się na kwoty ofert. Jeśli tak się stało, należy unieważnić postępowanie i wszcząć je w progach unijnych.

Podstawa prawna

Art. 28, art. 29, art. 36 ustawy Pzp ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.).

* Justyna Rek-Pawłowska - prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu prawa zamówień publicznych, w tym jako pracownik działu prawnego dużej spółki budowlanej reprezentujący spółkę przed KIO, sporządzający opinie prawne z zakresu prawa zamówień publicznych i weryfikujący poprawność ofert składanych przez poszczególne działy spółki, od wielu lat redaktor prowadząca publikacji o tematyce zamówień publicznych skierowanych do zamawiających i wykonawców