Partnerzy serwisu:
Kontakt

Jak prawidłowo zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego?

Zamówienia publiczne
Marek Okniński
(Fot. Shutterstock)
Zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżona informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa.

W kontekście wyrażonej w art. 18 ust. 1 ustawy Pzp zasady jawności należy zwrócić uwagę, iż przepis dotyczący wyłączenia jawności ma charakter wyjątku w stosunku do ogólnej zasady jawności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Już samo to założenie ustawodawcy wskazuje na konieczność bardzo restrykcyjnego podejścia zamawiającego do zastrzeżenia tajemnicy przez wykonawcę. 

Przedmiotem zastrzeżenia może być jedynie informacja, a nie cały dokument 

Za nieskuteczne więc należy uznać zastrzeżenie jako tajemnicy całych dokumentów – w tym całych wyjaśnień oraz załączonych do nich dokumentów.  

Ogłoszenia z kategorii Przetargi

Zobacz wszystkie ogłoszenia Przetargi (18469)

Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 15 maja 2023 r., sygn. akt: KIO 1210/23, stwierdziła, że "już sama praktyka zastrzegania wyjaśnień z załącznikami w całości, a nawet  z uzasadnieniem samego zastrzeżenia, powinna być oceniana jako wyjątkowo wadliwa. Nic zazwyczaj nie stoi na przeszkodzie, aby utajniać tylko fragmenty pisma lub załącznika,  w którym rzeczywiście zawarte są cenne gospodarczo informacje, oraz dać treściwe i przekonujące uzasadnienie, dlaczego te konkretne informacje nie mogą zostać upowszechnione – w czym konkretnie dany wykonawca upatruje zagrożenie swoich interesów majątkowych i możliwości poniesienia szkody w razie upublicznienia newralgicznych informacji".

Jak zauważył Sąd zamówień publicznych w wyroku z dnia 1 października 2021 r. (sygn. akt: XXIII Zs 53/21) "praktyka utajniania całości dokumentów jest nie tylko sprzeczna z przepisami Prawa zamówień publicznych, ale również utrudnia, jeśli w ogólne nie uniemożliwia, przyporządkowanie poszczególnych argumentów do tajemnicy przedsiębiorstwa konkretnym informacjom zawartym w piśmie. Oznacza to, że zastrzeganie całości dokumentu jest nie tylko wadliwe ze względów prawnych, ale również obarczone dużym ryzykiem dla wykonawcy". 

Powyższe potwierdza również wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 27 kwietnia 2021 r. (sygn. akt: KIO 725/21), w którym Izba przypomniała, że zastrzeganie tajemnicy przedsiębiorstwa zaprzecza zasadzie jawności postępowania (art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych), jak i jego przejrzystości (art. 7 ust. 1 ustawy PZP). Z tego powodu skład orzekający wskazał, że zastrzeganie takie powinno się odbywać z zastosowaniem zasady minimalizmu. To oznacza, że należy utajniać jak najmniejszy możliwy wycinek tekstu: pojedyncze dane (np. dane liczbowe, nazwy kontrahentów), pojedyncze wersy lub ich fragmenty, pojedyncze zdania lub ich fragmenty, pojedyncze akapity lub ich fragmenty, pojedyncze strony lub ich fragmenty itd. "Całe dokumenty należy utajniać jedynie w ostateczności, gdy nie ma innej możliwości. W zamówieniach publicznych w rzeczywistości jedynie wyjątkowo zdarza się, że całe dokumenty – od początku do końca – są ową informacją posiadającą cechy tajemnicy. Nie wolno zastrzec tajemnicy przedsiębiorstwa tylko po to, by ukryć informacje przed innymi wykonawcami. Izba konsekwentnie stoi na stanowisku, że zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa nie może służyć ukryciu informacji przed innymi wykonawcami, którzy biorą udział w postępowaniu".