Partnerzy serwisu:
Kontakt

Zamówienia publiczne: oświadczenie zamiast referencji - zasady i warunki dla wykonawców

Zamówienia publiczne
Marek Okniński
(Fot. Shutterstock)
Wykonawca ubiegający się o uzyskanie zamówienia publicznego powinien złożyć dowody, które potwierdzają należyte wykonanie lub wykonywanie usług ujętych w przedstawionym zamawiającemu wykazie.

Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz.U. z 2020 r. poz. 2415 ze zm.), stanowi między innymi, że w celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu dotyczących zdolności technicznej lub zawodowej, zamawiający może, w zależności od charakteru, znaczenia, przeznaczenia lub zakresu dostaw lub usług, żądać między innymi następujących podmiotowych środków dowodowych – "wykazu dostaw lub usług wykonanych, a w przypadku świadczeń powtarzających się lub ciągłych również wykonywanych, w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których dostawy lub usługi zostały wykonane lub są wykonywane, oraz załączeniem dowodów określających, czy te dostawy lub usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego dostawy lub usługi zostały wykonane, a w przypadku świadczeń powtarzających się lub ciągłych są wykonywane, a jeżeli wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów – oświadczenie wykonawcy".    

Ogłoszenia z kategorii Przetargi

Zobacz wszystkie ogłoszenia Przetargi (14047)

W związku z powyższym co do zasady wykonawca ubiegający się o uzyskanie zamówienia publicznego powinien złożyć dowody, które potwierdzają należyte wykonanie lub wykonywanie usług ujętych w przedstawionym zamawiającemu wykazie.  

Kiedy wystarczy oświadczenie zamiast referencji? Kluczowe zasady i orzecznictwo KIO

W obowiązującym stanie prawnym złożenie oświadczenia własnego traktowane jest jako wyjątek od tej zasady i może następować tylko w przypadku niemożności uzyskania dowodów "z przyczyn niezależnych" od wykonawcy.  

W konsekwencji wykonawca winien wskazać niezależne od niego przyczyny, które zadecydowały o tym, że nie mógł uzyskać dowodów sporządzonych przez podmiot, na rzecz którego wykonywał usługi. Dodatkowo z treści przedłożonego oświadczenia winien wynikać fakt należytego wykonania usług. Zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz utrwalonym orzecznictwem Krajowej Izby Orzeczniczej (np. wyrok KIO z dnia 18 marca 2024 r., sygn. akt: KIO 721/24), to wykonawca, składając oświadczenie, powinien wskazać zamawiającemu, że nie był w stanie pozyskać stosownych dokumentów, a zatem, że podjął środki w celu ich pozyskania, ale środki te okazały się nieskuteczne, a także określić przyczynę nieuzyskania takich dokumentów. 

Zasada: Aby oświadczenie mogło zastąpić referencje, wykonawca musi wskazać dowód na to, że np. zamawiający odmawia wydania referencji lub zwleka z tym. 

Powyższą zasadę potwierdza np. wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z  dnia 10 listopada 2021 r., sygn. akt: KIO XXIII Zs 118/21. Skład Orzekający w uzasadnieniu wyroku stwierdził między innymi: "Okoliczność, że powody, dla których wykonawca nie jest w stanie przedstawić  referencji winny być wyjaśnione wynika także z tej przyczyny, że zamawiający winien mieć możliwość zweryfikowania czy te konkretne okoliczności zaszły i czy usprawiedliwiają one odstąpienie od przedstawienia referencji. Jest to konieczne dla zachowania równość  oferentów a zatem zachowania uczciwej konkurencji, proporcjonalności i przejrzystości. Co najmniej winno być wykazane, że wykonawca dążył do uzyskania referencji, ale z przyczyn od niego niezależnych nie osiągnął w tym zakresie sukcesu a zatem podjął on starania, ale nie przynosiły one oczekiwanego rezultatu".