Partnerzy serwisu:
Kontakt

Obniżenie kary umownej

Zamówienia publiczne
Marek Okniński
Wykonawca podpisał umowę o wykonanie zamówienia publicznego. Zamawiający w treści umowy ustalił rażąco wysokie kary za jej nieterminowe wykonanie. Czy można wnioskować do zamawiającego o obniżenie wysokości kar umownych ?

Zakaz zmiany umowy

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 113 poz. 759 z późn. zm.) przewiduje zakaz zmiany umowy w stosunku do treści oferty na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. Zatem, jeżeli w treści zawartej umowy o wykonanie zamówienia publicznego strony nie ustaliły zasad i sytuacji uprawniających do obniżania wysokości kar umownych, taka zmiana nie będzie możliwa.

Ogłoszenia z kategorii Przetargi

Zobacz wszystkie ogłoszenia Przetargi (18842)

Zapamiętaj!

Z uwagi na ustawowy zakaz zmiany umowy zawarty w art. 144 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, jedyną prawną możliwością obniżenia wysokości kary umownej jest oddanie sprawy pod rozstrzygnięcie sądu powszechnego. W przypadku jeżeli sąd uzna naliczone kary umowne za rażąco wysokie, może doprowadzić do ich miarkowania na podstawie art. 484 § 2 Kodeksu Cywilnego, który przewiduje możliwość zmniejszenia kary umownej.

Możliwość powyższa znajduje potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego. Wskazać należy, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 listopada 2007 r. (sygn. akt: I CSK 270/07) stwierdził, że "artykuł 144 Prawa zamówień publicznych nie wyłącza w żadnym wypadku regulacji Kodeksu Cywilnego o karze umownej, w tym o jej miarkowaniu. Przepis ten gwarantuje, że zawarta z zastosowaniem trybu zamówień publicznych umowa nie będzie odbiegała od oferty, która została wybrana spośród innych z nią konkurujących. Natomiast miarkowanie kary umownej nie jest elementem procedury zawierania umowy, ale wiąże się z jej wykonaniem."

Warto podkreślić również, iż w orzecznictwie powszechnie dopuszcza się miarkowanie kary umownej na podstawie porównania jej wartości z wartością szkody powstałej po stronie wierzyciela na skutek nienależytego wykonania zobowiązania. Przykładowo w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2003 r. stwierdzono, że "wprawdzie obowiązek zapłaty kary umownej co do zasady istnieje pomimo braku szkody, ale interesy dłużnika są chronione przez możliwość miarkowania kary umownej ze względu na niewielką wartość szkody lub jej brak".

Wykonawca wnosząc do sądu wniosek o obniżenie wysokości kar przewidzianych w umowie z całą pewnością może liczyć, iż sąd weźmie pod uwagę wszystkie okoliczności faktyczne i prawne, w tym istnienie szkody oraz określi jej rozmiar, poprzez obiektywne ustalenie skali dysproporcji między poniesioną przez zamawiającego szkodą a żądaną karą oraz ostatecznie rozstrzygnie czy naliczone kary umowne są rażąco wysokie.

Reasumując, zmniejszenie wysokości kary umownej wpisanej do umowy o wykonanie zamówienia publicznego jest możliwe, ale celowe dopiero w przypadku jej naliczenia przez zamawiającego.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010r. Nr 113 poz. 759)