Wierzyciel a dłużnik

Dłużnik zwany dłużnikiem egzekwowanym, to strona postępowania egzekucyjnego wskazana w tytule wykonawczym, jako zobowiązana do spełnienia świadczenia kosztem swojego majątku. Egzekucja zostaje wszczęta przeciwko dłużnikowi z jego majątku na rzecz uprawnionego wierzyciela. Organ egzekucyjny, bez zgody dłużnika, z zastosowaniem przepisów prawa (również w zakresie wyłączeń i ograniczeń egzekucji), jest uprawniony do prowadzenie egzekucji z jego majątku. Brak zgody dłużnika realizuje zasadę przymusowego charakteru egzekucji. Oznacza to, że dłużnik ma czas na dobrowolne zrealizowanie obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego, jedynie do wszczęcia egzekucji. Nawet dobrowolne spełnienie świadczenia po wszczęciu egzekucji, będzie już spełnieniem w toku egzekucji.  Nie oznacza to, że dłużnik jest pozbawiony wszelkiego prawa i obrony w postępowaniu egzekucyjnym. Przepisy prawa, w szczególności Kodeksu postępowania cywilnego, gwarantują mu określone uprawnienia w toku egzekucji. Nie zmienia to jednak przymusowego charakteru egzekucji sądowej. Podobnie jak w przypadku wierzyciela, po stronie dłużnika nie musi występować tylko jedna osoba (podmiot). W tytule wykonawczym może zostać wskazana więcej niż jedna osoba do świadczenia tzw. solidarnego lub w zakresie określonym dla poszczególnych dłużników. Solidarność dłużników oznacza, że spełnienie świadczenia przez jednego z nich lub kilku, uwalania pozostałych spod egzekucji i długu. Co nie oznacza, że dłużnik lub dłużnicy spełniający świadczenie nie mogą dochodzić od pozostałych współdłużników części spełnionego świadczenia.