Kilka umów z inspektorem nadzoru w ciągu roku - czy należy przeprowadzić jedno postępowanie czy kilka?

Odpowiedź

W opisanym przypadku mamy do czynienia z kilkoma odrębnymi zamówieniami. Wskazuje na to przede wszystkim fakt, że nadzory inwestorskie dotyczą robót budowlanych wykonywanych na odrębnych obiektach budowlanych. W tym przypadku fakt, że zamówienia zlecane są przez jednego zamawiającego i to, że potencjalnie może znaleźć się na rynku wykonawca mogący zrealizować te zamówienia łącznie, będzie miał drugorzędne znaczenie. Dodatkowo, jeżeli wszczynając pierwsze postępowanie, działając z należytą starannością nie mogłeś przewidzieć, że otrzymasz dodatkowe środki finansowe na kolejne tożsame rodzajowo zamówienia, nawet jeżeli mogą być one zrealizowane przez jednego i tego samego wykonawcę, należy uznać, że mogą one zostać udzielone w odrębnych postępowaniach.

Punktem wyjścia dla dokonania oceny, czy dopuszczalne jest dzielenie opisanych przez Ciebie zamówień, powinno być określenie ich wartości szacunkowej z należytą starannością, a po drugie ustalenie, czy w opisanym przypadku mamy do czynienia z jednym, czy kilkoma odrębnymi zamówieniami. Weź pod uwagę, że ustawa Pzp zakazuje dokonywania podziału zamówienia na części, ale tylko w przypadku, jeżeli ma to na celu uniknięcie stosowania przepisów ustawy. Jednym słowem taki podział jest zabroniony tylko wówczas, gdy w jego wyniku mógłbyś zastosować do podzielonych części lub choćby jednej z nich nieuprawnioną w tym przypadku procedurę, którą stosuje się do zamówień o wartości poniżej określonego progu.

Jedno zamówienie czy kilka?

Zgodnie z opinią prawną Urzędu Zamówień Publicznych ocena, czy masz do czynienia z jednym, czy kilkoma zamówieniami powinna polegać na zastosowaniu trzech niżej wskazanych kryteriów:

- Tożsamości przedmiotowej zamówienia - czyli ocenie, czy masz do czynienia z zamówieniami tego samego rodzaju i o tym samym przeznaczeniu,

- Tożsamości czasowej zamówienia - czyli ocenie, czy zamówienia będą zlecane i realizowane w tej samej perspektywie czasowej, obejmującej, co do zasady, jeden rok budżetowy lub będące objęte tą samą decyzją o dofinansowaniu.

- Tożsamości podmiotowej (wykonawczej) zamówienia - czyli ocenie, czy masz możliwość uzyskania zamówienia u jednego i tego samego wykonawcy.

Zapamiętaj!

Przy dokonywaniu powyższej oceny należy brać pod uwagę okoliczności, które są Ci znane w momencie wszczynania postępowania. Z naruszeniem zakazu dzielenia zamówienia mamy do czynienia jedynie w przypadku, jeżeli wszczynając pierwsze postępowanie i działając z należytą starannością, mogłeś przewidzieć wszystkie kolejne tożsame rodzajowo zamówienia, które mogą być zrealizowane przez jednego i tego samego wykonawcę.

W opisanym przypadku, jeżeli ze względu na brak środków finansowych nie jesteś w stanie przewidzieć konieczności udzielenia kolejnych zamówień, należy uznać, że te zamówienia, które zostaną udzielone po pozyskaniu dodatkowych nie możliwych wcześniej do przewidzenia środków są odrębnymi zamówieniami i możesz ich udzielić w odrębnych postępowaniach.

Tożsamość przedmiotowa

Opierając się na przytoczonych wyżej kryteriach, należy przesądzić, że z całą pewnością zachodzi tożsamość czasowa zamówień. Rozważenia wymaga jednak kwestia ich tożsamości przedmiotowej i podmiotowej. Przy ustalaniu istnienia tożsamości przedmiotowej zamówień powinieneś brać pod uwagę przede wszystkim, to czy planowane do zlecenia usługi mają takie samo lub podobne przeznaczenie, a co za tym idzie czy pełnią te same lub podobne funkcje. Ponieważ, w przypadku robót budowlanych Europejski Trybunał Sprawiedliwości (wyrok ETS z 5 października 1998 r. w sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej sygn. akt. C-16/98) uznał, że o tym, czy w konkretnym przypadku można mówić o kilku zamówieniach, czy jednym zamówieniu, dotyczącym jednego obiektu budowlanego, decyduje to, czy wynik całości robót budowlanych lub inżynieryjnych może spełniać samoistnie funkcję gospodarczą lub techniczną.

W mojej opinii przez analogię należy postępować z nadzorami inwestorskimi. Fakt, że nadzory będą pełnione nad odrębnymi obiektami budowlanymi (wykonywanymi na podstawie odrębnej dokumentacji projektowej i na podstawie oddzielnego pozwolenia na budowę) o różnej skali trudności technicznych może powodować, iż inne będą twoje wymogi odnośnie posiadanych przez wykonawcę uprawnień budowlanych oraz doświadczenia. Z tego względu powinieneś przyjąć, że jeżeli poszczególne nadzory dotyczą odrębnych obiektów budowlanych, a tym bardziej, jeśli dotyczą różnych branż, to nie masz obowiązku sumowania ich wartości.

Tożsamość podmiotowa

Jeżeli natomiast chodzi o tożsamość podmiotową opisanych zamówień, to powinieneś się zastanowić czy na rynku istnieją wykonawcy, którzy w zwykłym toku spraw mogliby się podjąć zrealizowania wszystkich przeznaczonych do realizacji zamówień. Jeżeli nadzory inwestorskie dotyczą różnych rodzajowo robót budowlanych z różnych branż, należy przyjąć, że ich wykonawcy, co do zasady, muszą legitymować się innymi uprawnieniami, niezbędnymi do ich wykonywania. Ponieważ jednak piszesz, ż zamówienia na dotychczasowe nadzory zostały udzielone temu samemu inspektorowi nadzoru należy uznać, że istnieje wykonawca, który dysponuje uprawnieniami ze wszystkich interesujących Cię branż. Jeżeli nie jest to sytuacja wyjątkowa i takich wykonawców jest na rynku więcej, należałoby przyjąć, iż zachodzi tożsamość podmiotowa zamówień.

Na podstawie przedstawionego wyżej stanowiska należy uznać, że w opisanym przypadku będziemy mieć do czynienia z kilkoma odrębnymi zamówieniami. Wskazuje na to przede wszystkim fakt, iż nadzory dotyczą różnych obiektów budowlanych, a także prawdopodobnie różnych branż. Dodatkowo, jak wynika z Twojego opisu, udzielając zamówienia na pierwszą usługę nie mogłeś przewidzieć, czy pozyskasz środki finansowe na sfinansowanie kolejnych nadzorów inwestorskich. Z tego względu w opisanym przypadku fakt, że zamówienia zlecane są przez jednego zamawiającego i to, że znajduje się na rynku wykonawca mogący zrealizować te zamówienia łącznie będzie miał drugorzędne znaczenie.

Podstawa prawna: art. 32 ust. 1 i 2 ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2010 r. nr 113, poz. 759, ze zm.).

* Autorka jest prawnikiem, praktykiem z wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie zamówień publicznych, m.in. Zastępcą Naczelnika Wydziału Zamówień Publicznych w dużej instytucji zamawiającej, obecnie głównym specjalistą ds. zamówień publicznych w firmie wykonawczej.

www.portalzp.pl