Partnerzy serwisu:
Potrzeba korekty wartości zamówienia po wszczęciu postępowania świadczy z reguły o niedochowaniu należytej staranności przy szacowaniu wartości. Czy zatem zmiana wartości zamówienia po wszczęciu postępowania stanowi naruszenie ustawy Prawo zamówień publicznych?

Pytanie

W trakcie postępowania o udzielenie zamówienia doszło do zmiany treści siwz odnośnie dokumentacji projektowej, polegającej na zwiększeniu zakresu robót do wykonania. W związku z tym wzrosła również wartość zamówienia (o ok. 10 %). Jaką kwotę należy wpisać w protokole z postępowania - pierwotną czy zmienioną? Czy w przypadku, gdy zmiana spowoduje, że zamówienie przekroczy tzw. progi unijne należy unieważnić postępowanie?

Odpowiedź

Zamawiający powinien uznać, że wartość zamówienia stanowi wartość szacunkowa uwzględniająca zakres zamówienia po zmianie siwz. Przy czym nie jest możliwa zmiana wartości zamówienia po wszczęciu postępowania.

Zasady ustalania wartości zamówienia

Zgodnie z art. 32 ust. 1 Prawa zamówień publicznych podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością. Zgodnie z kolejnym ustępem tego przepisu zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości.

Niewypowiedzianą wprost zasadą wynikającą z powyższej regulacji jest to, że przed szacowaniem wartości zamówienia należy je wyczerpująco opisać i określić jego zakres. Nie da się bowiem oszacować z należytą starannością wynagrodzenia wykonawcy, jeżeli nie ma jasności, co do tego co jest przedmiotem zamówienia, jaki jest zakres świadczenia wykonawcy. Z tego względu trzeba uznać, że należyta staranność przy szacowaniu wartości zamówienia obejmuje także staranność przy jego opisaniu.

Z kolei zgodnie z art. 35 ust. 1 Pzp ustalenia wartości zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi, oraz nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są roboty budowlane. Stosownie do ust. 2 - jeżeli po ustaleniu wartości zamówienia nastąpiła zmiana okoliczności mających wpływ na dokonane ustalenie, zamawiający przed wszczęciem postępowania dokonuje zmiany wartości zamówienia.

Uwaga!

Za wszczęcie postępowania uważa się zamieszczenie ogłoszenia o zamówieniu w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie zamawiającego i na jego stronie internetowej.

Zdaniem UZP i KIO

Z art. 35 Prawa zamówień publicznych jednoznacznie wynika, że zmiana wartości zamówienia jest możliwa jedynie przed wszczęciem postępowania. Zatem w trakcie postępowania wartość zamówienia nie może ulec zmianie. Tak też uznała Krajowa Izba Odwoławcza w uchwale KIO/KD 50/10 z 7 lipca 2010 r. oraz wyroku sygn. akt KIO 1157/12. Analogiczne stanowisko wyraził prezes UZP w wielu kontrolach, np. UZP/DK/KU/238/2005, UZP/DK/KN/8/2008. Potrzeba korekty wartości zamówienia po wszczęciu postępowania świadczy z reguły o niedochowaniu należytej staranności przy szacowaniu wartości. Błędu tego nie da się naprawić w trakcie postępowania, gdyż zmiana wartości zamówienia po wszczęciu postępowania stanowiłaby naruszenie art. 35 Pzp.

Zamawiający zmienił wartość zamówienia w trakcie postępowania - dalsze działania

Zamawiający powinien rozważyć unieważnienie postępowania jako obarczonego niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego, w szczególności jeżeli zakres zmian w opisie przedmiotu zamówienia wpłynął na wartość zamówienia w stopniu tak znacznym, że uzasadniałoby to zmieszczenie ogłoszenia o zamówieniu w innym publikatorze lub konieczna byłaby zmiana ogłoszenia w zakresie opisu przedmiotu zamówienia.

Uwaga!

Należy jednak zauważyć, że w analogicznej sprawie, będącej przedmiotem kontroli UZP nr UZP/DK/KN/8/2008 prezes UZP uznał, że skoro zmiana wartości szacunkowej zamówienia nie spowodowała przekroczenia progu, od którego do zamówienia miałyby zastosowanie bardziej rygorystyczne przepisy, to mimo zmiany wartości zamówienia nie doszło do zaniechania przez zamawiającego określonych obowiązków, które spoczywałyby na nim w przypadku prawidłowego wyznaczenia wartości zamówienia. W tym stanie rzeczy prezes UZP stwierdził, że naruszenie przez zamawiającego art. 32 ust. 1 Pzp nie miało charakteru naruszenia rażącego i nie skutkuje nieważnością umowy w sprawie zamówienia publicznego.