Różne stawki VAT w ofertach przetargowych - zwróć się do wykonawców o wyjaśnienie

Odpowiedź

Zasadne jest zwrócenie się w przedmiotowym przypadku do wykonawcy o wyjaśnienia w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Przy wykonywaniu przez zamawiającego obowiązku zbadania, czy oferty wykonawców nie zawierają błędów, ocenie powinno podlegać także przyjęcie przez wykonawcę prawidłowej stawki VAT.

Odmienny wniosek prowadziłby do uniemożliwienia zamawiającemu rzetelnego zbadania podstawy do odrzucenia oferty. Jeżeli zamawiający w siwz nie przedstawił swoich wymogów dotyczących stawki podatku VAT, powinien oprzeć się na wyjaśnieniach i wyliczeniach wykonawcy. Wykonawcy zwykle przedstawiają na wezwanie do wyjaśnień indywidualne interpretacje, choć nie są one dla zamawiającego wiążące. Stanowią jedynie wskazówkę. Tym bardziej ocena całego stanu faktycznego i prawnego nie jest łatwym zadaniem.

Uwaga!

W przypadku wystąpienia ewentualnych błędów w zastosowaniu stawki VAT to na podatniku (wykonawcy) będzie ciążyć obowiązek właściwego uregulowania podatku oraz będzie odpowiadał za jego niewłaściwe naliczenie i przekazanie przed organami skarbowymi.

Stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej

W orzecznictwie KIO prezentuje się stanowisko, że oferty z odmiennie skalkulowaną ceną brutto, dopóki dotyczą tego samego zakresu zamówienia (czyli są zgodne z siwz), są jak najbardziej ekonomicznie i matematycznie porównywalne (jedne zawierają cenę niższą, a inne wyższą - do tego sprowadza się w istocie porównywalność ofert).

O ich nieporównywalności decyduje dopiero stwierdzenie błędu w obliczeniu ceny stanowiącego podstawę do odrzucenia oferty (np. ocena zastosowania do wyliczenia nieprawidłowej stawki VAT).

Oferty podlegające odrzuceniu rzeczywiście są ofertami, które nie mogą zostać porównane z innymi w ramach danego postępowania (np. wyrok z 4.10.2012 r., sygn. akt 2012/12). W tym kontekście nieuprawnione wydaje się reprezentowane w części doktryny stanowisko, iż przyjęcie różnych stawek VAT w ofertach przez wykonawców w ramach tego samego postępowania nie można pogodzić z zasadą równego traktowania wykonawców. Zasada ta w tym przypadku nie doznaje uszczerbku - wykonawcy w każdym przypadku otrzymują od zamawiającego cenę brutto, którą według własnej decyzji i ryzyka pomniejszą o wynikającą z adekwatnych przepisów stawkę VAT.

W orzecznictwie KIO w latach 2009-2010 zarysowały się dwa główne poglądy w zakresie dotyczącym oceny poprawności zastosowania stawki podatku od towarów i usług:

I. Zgodnie z pierwszym nieprawidłowe zastosowanie stawki podatku VAT stanowi błąd w obliczeniu ceny, niepodlegający poprawie i skutkuje koniecznością odrzucenia takiej oferty w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo zamówień publicznych, a zatem zarówno zamawiający jak i KIO zobowiązane są do merytorycznego badania prawidłowości zastosowanej stawki podatku VAT.

II. Drugi pogląd sprowadzał się do tego, że nieprawidłowe zastosowanie stawki podatku VAT nie stanowi błędu w obliczeniu ceny, a zamawiający i KIO nie są organami uprawnionymi do badania prawidłowości zastosowanej stawki podatku VAT, a zatem nie mają podstaw do ustalania właściwej stawki podatku VAT tj. do jej poprawy w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Stanowisko Sądu Najwyższego

Dualizm poglądów w zakresie oceny zastosowania prawidłowej stawki podatku VAT został zakończony uchwałami Sądu Najwyższego z 20 października 2011 r. (sygn. akt III CZP 52/11 oraz III CZP 53/11), w których skład orzekający stwierdził, że "określenie w ofercie ceny brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku od towarów i usług stanowi błąd w obliczeniu ceny, jeżeli brak jest ustawowych przesłanek wystąpienia omyłki (art. 89 ust. 1 pkt 6 w związku z art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp)".

www.portalzp.pl