Wykonawca nie potwierdził warunków - kiedy trzeba zatrzymać mu wadium?

W odpowiedzi na wezwanie wykonawca 5 lipca 2022 r. przedłożył nowe referencje wystawione przez te same podmioty co poprzednio. Jednak w ich treści wskazano, że realizacja usług rozpoczęła się w grudniu 2021 roku. Wykonawca nie złożył nowego wykazu usług, a więc częściowo zignorował wezwanie zamawiającego. Ponadto z treści nowych referencji nie wynikało, od którego dnia grudnia rozpoczęło się świadczenie usług, a musiało to nastąpić najpóźniej 22 grudnia 2021 r., ponieważ warunek udziału w postępowaniu powinien być spełniony również na dzień składania ofert (22 czerwca 2022 r.).

Mając na uwadze powyższe zamawiający 6 lipca 2022 r. odrzucił ofertę wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy Pzp, ponieważ wykonawca w wyznaczonym terminie nie złożył podmiotowego środka dowodowego na potwierdzenie warunku udziału w postępowaniu (wykazu usług). Postępowanie unieważniono na podstawie art. 255 pkt 2 ustawy Pzp.

Zgodnie z komentarzem UZP do art. 98 ust. 6 ustawy Pzp: „Zatrzymanie wadium nie wchodzi w grę, gdy wykonawca działa w dobrej wierze, czyli błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu, że spełnia warunki zamówienia". Zamawiający zastanawiał się, czy może uznać, że wykonawca działał w dobrej wierze, ponieważ sądził, iż poprawienie daty świadczenia usług w referencjach wystarczy i nie ma już potrzeby przedkładania poprawionego wykazu usług pomimo wezwania. Sprawa skomplikowała się, gdy wykonawca w dniu 6 lipca 2022 r. przesłał zamawiającemu brakujący wykaz usług z prośbą o jego uznanie oraz dodatkowo argumentował, że z nieznanych przyczyn technicznych podczas przesyłania zamawiającemu referencji nie załączył się plik z wykazem usług. Powyższe dowodzi, że wykonawca zdawał sobie sprawę z tego, że należy ponownie złożyć wykaz pomimo przedłożenia poprawionych referencji. Ponadto nie zgadzają się daty złożenia kwalifikowanego podpisu elektronicznego, ponieważ nowe referencje podpisano i złożono 5 lipca 2022 r., natomiast nowy wykaz usług – 6 lipca 2022 r. Gdyby plik z wykazem usług nie został dołączony do referencji z nieznanych przyczyn technicznych, to również powinien być podpisany najpóźniej 5 lipca 2022 r.

Reasumując, wykonawca w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego z art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowego środka dowodowego potwierdzającego okoliczności, o których mowa w art. 57 ustawy Pzp. To z kolei spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej. Czy jest możliwe wykazanie, że w przedstawionym stanie faktycznym wykonawca działał w dobrej wierze, czy też należy bezwzględnie zatrzymać mu wadium?

Odpowiedź:

Okoliczności wskazane w pytaniu świadczą o tym, że doszło do sytuacji powodującej zatrzymanie wadium przez zamawiającego, wpisanej w art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp.

Zgodnie z art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, a w przypadku wadium wniesionego w formie gwarancji lub poręczenia, o których mowa w art. 97 ust. 7 pkt 2–4 ustawy Pzp, występuje odpowiednio do gwaranta lub poręczyciela z żądaniem zapłaty wadium, jeżeli:

• wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 2 ustawy Pzp lub art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 57 ustawy Pzp lub art. 106 ust. 1 ustawy Pzp, oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy Pzp, innych dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp,
• spowodowało to brak możliwości wyboru oferty złożonej przez tego wykonawcę jako najkorzystniejszej.

Przekładając tę regulację prawną na okoliczności pytania, należy stwierdzić, że w toku postępowania zamawiający zwrócił się do wykonawcy (jedynego, który złożył ofertę) z wezwaniem do uzupełnienia kierowanym na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp. Wykonawca z kolei w odpowiedzi na to wezwanie nie złożył prawidłowych podmiotowych środków dowodowych. Ostatnia przesłanka wskazująca na konieczność zatrzymania wadium to przyczyny leżące po stronie wykonawcy. O ich wystąpieniu świadczy zachowanie wykonawcy opisane w pytaniu polegające na:

• złożeniu nowych referencji wystawionych przez te same podmioty jednak z niedookreśloną datą rozpoczęcia realizacji oraz
• niezłożeniu wraz z nimi prawidłowego wykazu usług.

Justyna Andała-Sępkowska

Więcej na www.portalzp.pl