Partnerzy serwisu:

Pytanie

Czy zamawiający może przewidzieć w ramach prawa opcji z art. 441 ustawy Prawo zamówień publicznych wydłużenie realizacji umowy – wynajmu samochodów na kolejny okres – maksymalnie 12 miesięcy? Zamawiający planuje udzielić zamówienia publicznego w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych na najem samochodów służbowych. Umowa ma być zawarta na 36 miesięcy. Zamawiający chciałby mieć natomiast możliwość korzystania z samochodów przez ewentualnie dłuższy okres + maksymalnie 12 miesięcy w ramach prawa opcji. Czy będzie to zgodne z prawem zamówień publicznych? Jeśli tak, jak powinna brzmieć treść zapisów w projekcie umowy, dokumentacji przetargowej w ww. dot. prawa opcji? Proszę o wzór zapisów.

Odpowiedź

Wydłużenie terminu realizacji umowy, przewidziane na okoliczność skorzystania przez zamawiającego z prawa opcji, jest dopuszczalne. W związku z tym, że skorzystanie z prawa opcji odbywa się na podstawie jednostronnego oświadczenia zamawiającego, treść umowy musi zawierać wszelkie informacje umożliwiające podjęcie takiego działania. O tym, jakie są to informacje, przesądza treść art. 441 ustawy Pzp.

Zgodnie z art. 441 ustawy Pzp zamawiający może skorzystać z opcji, jeżeli przewidział opcję w ogłoszeniu o zamówieniu lub w dokumentach zamówienia w postaci zrozumiałych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które łącznie spełniają następujące warunki:

  1. określają rodzaj i maksymalną wartość opcji;
  2. określają okoliczności skorzystania z opcji;
  3. nie modyfikują ogólnego charakteru umowy.

Zastrzeżenie opcji umożliwia jednostronną zmianę zakresu świadczenia przez zamawiającego w sposób wynikający z dokumentów zamówienia. Skorzystanie z opcji nie wymaga zatem zmiany umowy.

Najistotniejsze wydaje się nie tylko opisanie opcji i jej zakresu (w Państwa przypadku objęcie prawem opcji kolejnych, po upływie 36 miesięcy, 12 miesięcy świadczenia), ale również ustalenie ceny za realizację opcji. W opisanej sytuacji możliwe wydaje się zobowiązanie wykonawcy niejako "z góry" do świadczenia w okresie opcjonalnych 12 miesięcy, w cenie niezmiennej względem obowiązującej w okresie pierwszych 36 miesięcy.

Należy pamiętać, że termin realizacji zamówienia powinien obejmować możliwie najdłuższy czas realizacji świadczenia, czyli w Państwa przypadku 48 miesięcy. Zapis w zakresie terminu może wyglądać następująco:

Termin realizacji umowy wynosi maksymalnie 48 miesięcy, z tym zastrzeżeniem, że 36 miesięcy dotyczy zakresu podstawowego, a 12 miesięcy dotyczy prawa opcji.  

Dalsze przykładowe zapisy:

1. W ramach niniejszej umowy zamawiający przewiduje możliwość skorzystania z prawa opcji, polegającego na realizacji przedmiotu umowy w okresie od 37. do 48. miesiąca od dnia jej zawarcia.

2. Zamawiający zastrzega, iż część zamówienia określona jako "prawo opcji" jest jednostronnym uprawnieniem, a nie zobowiązaniem zamawiającego. Zamawiający może nie skorzystać z prawa opcji, a wykonawcy nie przysługują z tego tytułu żadne roszczenia, co niniejszym akceptuje poprzez podpisanie niniejszej umowy.

3. Zamówienie objęte prawem opcji wykonawca będzie zobowiązany wykonać po uprzednim otrzymaniu zawiadomienia od zamawiającego, że zamierza z prawa opcji skorzystać. Zamawiający jest uprawniony do skorzystania z prawa opcji w okresie ………………… od dnia zawarcia umowy.

4. W przypadku skorzystania przez zamawiającego z prawa opcji wykonawca jest zobowiązany do jego realizacji, na warunkach określonych w niniejszej umowie. Zamawiający zastrzega również, że ceny jednostkowe objęte opcją, tj. miesięczna opłata za najem ……………., będą identyczne jak w zamówieniu podstawowym oraz niezmienne w całym okresie realizacji umowy. Powyższe wykonawca akceptuje przez podpisanie umowy.

Podstawa prawna

art. 441 ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.).

Katarzyna Bełdowska – prawnik, ekspert z zakresu zamówień publicznych, autor licznych publikacji z zakresu zamówień publicznych, autor bloga www.pzpzamowieniapubliczne.blogspot.pl, współpracownik kancelarii prawnej, obecnie pracownik kadry kierowniczej administracji samorządowej.

Więcej artykułów istotnych dla zamawiających i wykonawców znajdziesz na www.portalzp.pl