Wykaz robót budowlanych: co zrobić, kiedy referencje nie obejmują wszystkich prac?

Zamawiający może żądać od wykonawcy, w celu potwierdzenia spełniania przez niego warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej, podmiotowego środka dowodowego w postaci wykazu robót budowlanych wykonanych nie wcześniej niż w okresie ostatnich 5 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty i miejsca wykonania oraz podmiotów, na rzecz których roboty te zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów określających, czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego roboty budowlane zostały wykonane, a jeżeli wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów – inne odpowiednie dokumenty. Jeżeli wykonawca złożył wykaz i referencje, a zamawiający ma wątpliwości co do ich prawidłowości, powinien skorzystać z możliwości wpisanej w art. 128 ust. 5 ustawy Pzp wskazujący, że jeżeli złożone przez wykonawcę oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 ustawy Pzp, lub podmiotowe środki dowodowe budzą wątpliwości zamawiającego, może on zwrócić się bezpośrednio do podmiotu, który jest w posiadaniu informacji lub dokumentów istotnych w tym zakresie dla oceny spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu, kryteriów selekcji lub braku podstaw wykluczenia, o przedstawienie takich informacji lub dokumentów. Jednocześnie odnośnie ustalenia roli przedkładanych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego referencji warto zacytować wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 kwietnia 2022 r.(sygn. akt: KIO 970/22): „(...) zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Izby zamawiający nie może bowiem podważać treści referencji jako niekompletnych czy też nieprzydatnych w postępowaniu z tego względu, że nie zawierają one wszystkich informacji, jakie chciałby z nich wywieść zamawiający w celu potwierdzenia spełniania warunku udziału w postępowaniu. Rolą referencji jest bowiem potwierdzenie należytego wykonania opisanej w nich usługi/ dostawy/roboty budowlanej i z natury rzeczy mają one bardziej ogólny charakter. Wykonawca nie jest zobligowany (ani nawet, biorąc pod uwagę okres, za jaki mogą być przedkładane referencje, nie ma takiej możliwości) do dostosowywania treści referencji do warunków konkretnego postępowania, w tym – nie może domagać się od wystawcy referencji zamieszczenia w nim elementów dostosowanych do treści, niekiedy bardzo szczegółowych, warunków udziału w konkretnym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.  

Celem referencji jest potwierdzenie należytego wykonania dostaw, usług lub robót budowlanych, których rodzaj, przedmiot, wartość, daty i miejsce wykonania wykonawca podaje w wykazie dostaw, usług lub robót budowlanych. Powyższa koncepcja jest zresztą spójna z treścią § 9 ust. 3 pkt 2 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. z 2020 r. poz. 2415). (…) Izba nie podzieliła także optyki, którą próbował narzucić Odwołujący, jakoby BIO-EKOS – autor poświadczenia z dnia 25 listopada 2020 r., w sposób świadomy wprowadził Zamawiającego w błąd dotyczący zakresu wykonanych prac wskazanych w poz. III pisma. Odnosząc się do powyższego Izba wskazuje, że osobą, która podpisała się pod poświadczeniem z dnia 25 listopada 2020 r. jest p. W.  – Zastępca Dyrektora ds. techniczno-administracyjnych w MZUiM Tychy, a nie Przystępujący. Ponadto gdyby przyjąć, jak wskazał MZUiM Tychy, że projekt spornego poświadczenia został przygotowany przez jednego z konsorcjantów, to za ewentualne uchybienia czy też nieścisłości wynikające z ww. dokumentu nie sposób obarczać wykonawcę. Trudno bowiem zakładać, iż osoba, która składa oświadczenie wiedzy dotyczące prawidłowości wykonania danej usługi, czyni to bezrefleksyjnie i bez weryfikacji jego treści. (...)".

Podstawa prawna

§ 9 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (poz. 2415) 

Justyna Andała-Sępkowska – prawnik z wieloletnią praktyką w dziedzinie zamówień publicznych po stronie zamawiającego, autorka licznych profesjonalnych publikacji poświęconych zamówieniom publicznym 

Więcej artykułów istotnych dla zamawiających i wykonawców znajdziesz na www.portalzp.pl