Partnerzy serwisu:

Pytanie 

Czy organizacja staży polegająca na wyszukaniu przez szkołę (własnymi siłami) potencjalnych podmiotów oferujących staże, a następnie zawarciu z nimi umowy trójstronnej (o realizację stażu), w ramach której szkoła wypłaca stypendium stażowe uczniom (które jest tu wydatkiem), jest zamówieniem publicznym?

Odpowiedź 

Umowy trójstronne, których przedmiotem jest staż na rzecz uczniów, nie stanowią umowy o zamówienie publiczne.

Wyjaśnienie 

Zgodnie z definicją z art. 7 pkt 32 ustawy Pzp przez zamówienie publiczne rozumie się odpłatną umowę zawieraną między zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem jest nabycie przez zamawiającego od wybranego wykonawcy robót budowlanych, dostaw lub usług. Należy zatem zdefiniować określone wzajemne korzyści, gdyż odpłatność – co do zasady – nie musi być rozumiana przez zapłatę określonej wartości pieniężnej, a musi stanowić określoną korzyść.

W omawianej sytuacji wskazane są trzy podmioty będące stronami zawartej umowy: 

  • podmiot zobowiązany do stosowania ustawy Pzp, który realizuje obowiązki kształcenia uczniów, a w tym wypadku kierowania i nadzorowania przeprowadzenia staży zawodowych, 
  • przedsiębiorcy, którzy realizują staż oraz 
  • uczniowie, którzy biorą udział w stażu oraz otrzymują stypendium ze środków publicznych.

W tym przypadku trudno wyodrębnić zdefiniowaną w ustawie Pzp relację, w której wykonawca realizuje na rzecz zamawiającego zamówienie publiczne w zamian za wynagrodzenie. Uczniowie w ramach prowadzonego szkolenia, realizowanego programu nauczania, uzyskują korzyść w postaci praktycznej nauki oraz stypendium pochodzącego ze środków publicznych, przedsiębiorcy realizują staż na rzecz uczniów oraz umożliwiają realizowanie powierzonych zadań zamawiającemu, natomiast podmiot zobowiązany do stosowania ustawy Pzp realizuje swoje obowiązki, w tym zapewnia uczniom praktyczną naukę zawodu. Powyższy stosunek nie wpisuje się w definicję zamówienia publicznego, a zatem nie realizujemy go w trybach ustawy Pzp.

Podobne stanowisko wyrażono w materiale informacyjnym Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju dotyczącym rozliczenia wsparcia związanego z organizacją staży lub praktyk zawodowych w projektach współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, gdzie stwierdzono, że:

"(...) Zgodnie z Wytycznymi obszarowymi na czas trwania stażu lub praktyki zawodowej jest zawierana pisemna umowa pomiędzy stronami zaangażowanymi w realizację stażu lub praktyki zawodowej. Wytyczne te nie określają sposobu wyboru podmiotu organizującego staże lub praktyki zawodowe.

Staż i praktyka zawodowa nie stanowią standardowej usługi oferowanej na rynku. Specyfika stażu i praktyki zawodowej wymaga współdziałania i porozumienia trzech podmiotów występujących w różnym charakterze: 

a) podmiotu kierującego na staż lub praktykę zawodową; 

b) podmiotu organizującego staż lub praktykę zawodową; 

c) stażysty lub praktykanta.

Żaden z tych podmiotów nie występuje w roli wykonawcy. Organizacja stażu lub praktyki zawodowej nie stanowi więc zamówienia. W konsekwencji, do wyboru podmiotu organizującego staż lub praktykę zawodową nie ma zastosowania ustawa Prawo zamówień publicznych ani zasada konkurencyjności, o której mowa w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014–2020 (…)" (Materiał informacyjny Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju dotyczący rozliczenia wsparcia związanego z organizacją staży lub praktyk zawodowych w projektach współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, Załącznik nr 8 – Materiał informacyjny Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju dotyczący rozliczenia wsparcia związanego z organizacją staży lub praktyk zawodowych w projektach współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego).

Podstawa prawna 

Art. 7 ust. 32 ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 1320).

Maria Smolczewska – radca prawny, praktyk w zakresie obsługi prawnej przedsiębiorców, z bogatym doświadczeniem w obszarze problematyki zamówień publicznych, doradza zarówno zamawiającym, jak i wykonawcom

Więcej artykułów istotnych dla zamawiających i wykonawców znajdziesz na www.portalzp.pl