Kryteria wyboru dostawcy tonerów nie mogą ograniczać konkurencji

Zgodnie z art. 99 ust. 5 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) przedmiot zamówienia można opisać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia w wystarczająco precyzyjny i zrozumiały sposób, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy ,,lub równoważny''.

Prowadząc procedurę zakupu materiałów eksploatacyjnych do posiadanego sprzętu biurowego w większości przypadków zamawiający chcą kupić produkt nowy a nie regenerowany, wyprodukowany przez producenta urządzeń do których jest przeznaczony a nie przez inną firmę. Jednak dotychczasowe orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, dbając o zapewnienie zasad uczciwej konkurencji wśród firm sprzedających materiały eksploatacyjne, znacznie utrudnia dokonanie takiego zakupu.

Zgodnie z art. 99 ust. 5 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) przedmiot zamówienia można opisać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia w wystarczająco precyzyjny i zrozumiały sposób, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy ,,lub równoważny''.

Ogłoszenia z kategorii Przetargi

Zobacz wszystkie ogłoszenia Przetargi (18842)

W konsekwencji część zamawiających stosuje w opisie przedmiotu zamówienia na zakup materiałów eksploatacyjnych sformułowania w rodzaju: wymagane jest dostarczenie tonerów „oryginalnych"; „nieregenerowanych"; „zgodny z zaleconymi przez producenta drukarek".

Wątpliwości odnoszą się do pojęcia oryginalny nie wiadomo, bowiem, czy w tym konkretnym przypadku „oryginalny" oznacza produkt wyprodukowany przez producenta sprzętu, czy też jest możliwe dostarczenie produktów innego producenta spełniającego wymogi techniczne producenta sprzętu. Nie wiadomo, jaka jest relacja pomiędzy pojęciem „oryginalne", a „nieregenerowany" w szczególności czy mogą być produktami oryginalnymi produkty regenerowane i odwrotnie.

Również wymogi aby wszystkie dostarczone materiały eksploatacyjne do sprzętu komputerowego i kserokopiarek musiały posiadać hologram potwierdzający, że materiał eksploatacyjny jest materiałem oryginalnym producenta sprzętu uznać należy za sprzeczny z ustawą Prawo zamówień publicznych ponieważ utrudnia uczciwą konkurencję.

Dążąc do zakupu tonerów producentów sprzętu do którego są przeznaczone część zamawiających zaczęła ustalać kryteria oceny ofert, które mają zapewnić brak możliwości skutecznego zaoferowania zamienników (ustalane kryteria promują tusze/tonery producentów sprzętu do którego są przeznaczone przewidując brak punktów dla tuszy/tonerów równoważnych do wskazanych w zapisach Specyfikacji Warunków Zamówienia).

Tego rodzaju działania Krajowa Izba Odwoławcza uznaje za sprzeczne z ustawą Prawo zamówień publicznych – naruszające zasadę konkurencyjności.

Przykładowo KIO w uchwale (KIO/KD16/20) dotyczącej przetargu na zakup materiałów eksploatacyjnych gdzie kryterium ceny stanowiło 30% wagi zaś kryterium jakości (70%) rozumianej jako rekomendowanie tonerów producenta urządzeń (70 pkt. miały otrzymać tonery rekomendowane przez producenta urządzeń a pozostałe tonery 0 pkt.) stwierdzono, że „zastosowanie określonych kryteriów oceny ofert nie może prowadzić do nieuzasadnionego ograniczania konkurencji, tj. ograniczenia, które nie da się usprawiedliwić obiektywnymi, uzasadnionymi potrzebami zamawiającego. Jakość zamawianych materiałów eksploatacyjnych może i powinna być przez zamawiającego promowana poprzez ocenę konkretnych cech czy właściwości zamawianych produktów, nie zaś przez wskazanie, że produkty określonego pochodzenia uzyskują dodatkowe punkty, podczas gdy te pochodzące od innych producentów takich punktów nie otrzymują, niezależnie od tego, czy faktycznie są produktami gorszej jakości, czy niespełniającymi konkretnych oczekiwań".

Autor: Marek Okniński

Odwołanie służy ochronie wykonawców ubiegających się o uzyskanie zamówienia publicznego

zamówienie publiczne

Marek Okniński

Terminy na wniesienie odwołania określone w ustawie Prawo zamówień publicznych należy liczyć w dniach kalendarzowych, przy czym jeżeli koniec terminu do wniesienia odwołania przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa dnia następnego po dniu lub dniach wolnych od pracy[1].
Wytyczne odnośnie ustalania warunków udziału w przetargu

Zamówienia publiczne

Marek Okniński

Jeżeli zamawiający, określając warunki udziału w postępowaniu, nie czyni tego w sposób, który wskazuje na konkretny produkt lub wykonawcę, nie można uznać, iż narusza zasady uczciwej konkurencji poprzez odniesienie się do przedmiotu zamówienia.
Referencje mogą być podpisane nieczytelnie

referencje

Marek Okniński

Dokumenty przedkładane w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na okoliczność należytego wykonania zamówienia - jak w sposób jednoznaczny wynika z orzecznictwa tak Krajowej Izby Odwoławczej, jak i sądów okręgowych rozpoznających skargi na orzeczenia Izby - mają potwierdzać jedynie okoliczność prawidłowości realizacji określonej usługi, dostawy, czy roboty budowlanej.